Diz ile ilgili cümleler nelerdir? İçinde “Diz” kelimesi geçen ve “Diz” anlamına gelen deyimler nelerdir? Deyimleri açıklamaları ve anlamlarıyla derledik. Secdem.net
Deyimler bir dilin anlatım biçimlerini, o dili konuşan toplumun tarihini, yaşam tarzını, geleneklerini ve çeşitli özelliklerini gösteren önemli ipuçları sağlar. Ayrıca deyimler hem yazılarımıza hem de konuşmalarımıza derinlik katar. Söylediklerimizi ilginç kılıyor. Çoğu zaman gerçek anlamlarından farklı bir anlama sahip olan, en az iki kelimeden oluşan kalıplaşmış kelimeler veya kelime grupları. Bazı deyimlerde asıl anlamlarından tamamıyla arındırılmamıştır. Yerine göre asıl anlamından alınabilir veya başka bir anlama gelebilir. Bunu cümledeki kullanılış şeklinden anlıyoruz.
Deyimleri ve atasözlerini karıştırmayın, ikisi de farklıdır. Atasözleri az sözle çok şey anlatan özlü sözlerdir. Anlattıkları denenmiş ve doğruluğuna inanılmış bir prensiptir (genel kural, kural). Deyimler kalıplaşmış ifade araçlarıdır. Cümle halindekiler dahi anlam birliği taşımamaktadır. Gerçek anlamlarını bulundukları cümleden alırlar; Aldıkları anlam değişmez bir kural değildir.
(birinin) dizlerinin üzerine çökmek
çok yalvarıyorum.
Diz çök
1) Dizlerini yere koyarak oturmak: ‘Beni dinle dedi ve önümüzde diz çöktü.’ -P. M. Alus. 2) diz çökmek.
diz çökmek
eğilin, eğilin.
dize getirmek
Kendisine karşı çıkanları mağlup etmek ve emrine uymalarını sağlamak için: ‘Yiğit atalarımızın beş yüz yıl önce size boyun eğdirerek ele geçirdiği yerleri siz alamayacaksınız.’ -O. İzledin.
Serinin (dizi) altını bırakmayın
yanından hiç ayrılmamak, onu asla bırakmamak: ‘hiçbir iş yapmayan, evden çıkmayan, kızın ayağını bırakmayan bir nişanlısı var.’ -M. S. Esendal.
Diz(ler)inizi dövmek
pişmanlık: ‘kaderimizi İngilizlerin ve Fransızların kaderine bağladığımız için diz çöken amatör diplomatlar.’ -y. K. Karaosmanoğlu.
Dizleri kesmek (tutmamak)
Dizlerinde kuvvet kalmayan: ‘Buradan oraya yürüyemedim. ‘Dizlerim kesildi.’ -y. K. Karaosmanoğlu.
dizlerine kadar kara su düşüyor
Beklemekten veya yorulmaktan zayıf düşmek.
dizler zayıflıyor
korkudan ayakta duramayan: ‘Cerrahın yakasını mengeneye benzer bir el yakaladığında zavallı adam sanki dizlerinin kopacakmış gibi hissetti.’ -Ben. O. Anar.
Gözlerini dizlerinin üzerinde tut
Nankör olana söylenen, ‘Allah, nankörlüğünden dolayı seni kör ve sakat yaparak cezalandırsın’ anlamına gelen bir lanet sözü: ‘Yaptığım iyilik gözlerine ve dizlerine olsun.’ -P. F. Abasıyanık.
Bir yanıt bırakın