Subeia bint Haris (ra)
Medine-i Münevvere’de Sübey’e binti Hâris (r.a.)’den vefat eden bir şahısla ilgili hadisi rivayet eden kadın sahabi!…
Allah Resulü’ne (s.a.v.) iddeti hakkında soru soran ve konunun aydınlatılmasına vesile olan şanslı kadın!…
Medineliydi ve Eslem Oğulları kabilesine mensuptu. Sa’d bin Havla’nın (Allah ondan razı olsun) ailesiydi. Annesi ve babası hakkında veya kendisi hakkında kaynaklarda pek fazla bilgi yoktur. Ne zaman Müslüman olduğu veya nerede öldüğü bilinmemektedir. Kendisi hakkında aktarılan bilgiler şöyledir:
Sübey’a bint Haris el-Eslemiyye (Allah ondan razı olsun), kocası Veda Haccı sırasında Mekke’de vefat ettiğinde hamileydi. Kocasının ölümünden bir ay sonra doğum yaptı.
Hamile iken kocası ölen bu hanım sahabenin durumu Abdullah İbn Abbas (ra) ve Ebû Hüreyre (ra)’ye soruldu.
İbn Abbas (ra) böyle bir durumda olan bir kadına şöyle dedi: “Bekleme süresi dolduğunda” Ebû Hüreyre (ra) evlenebileceğini söyledi; “Doğum yaptığınızda” Evlenebilirsin dediler.
Ebû Seleme (ra) de annemiz Ümmü Seleme (ra)’nin yanına giderek bu meseleyi ona sordu.
Annem Ümmü Seleme (radıyallahu anh) şöyle cevap verdi:
“Sübey, kocasının vefatından on beş gün sonra doğum yaptı. Doğum yaptığında bekleme süresi sona erdi. İstediği kişiyle evlenebilir.” dedi.
Bu sırada biri genç, diğeri yaşlı iki adam Sübey’e bint Hâris el-Eslemiyye’nin (r.a.) yanına gelerek, kendisiyle evlenmek istediklerini söylediler.
Sübey (Allah ondan razı olsun) genç olanı seçmeyi düşünmüştü. Yaşlı adam onu durdurmaya çalıştı ve şöyle dedi: “Acele etmeyin! Dört ay on günlük bekleme süreniz henüz dolmadı.” diyerek onun aklını karıştırdı.
Meseleyi uzatmayı ve böyle bir iddiayla onu oyalamayı düşündü. Çünkü o sırada Subey’ah’ın (ra) ailesi başka bir yerdeydi. Geldiklerinde Subey’ah’ı kendisiyle evlenmeye ikna edebileceklerini düşündü. Bu nedenle zaman kazanmak istedi.
O ihtiyar, Sübey’in (r.anha) ailesinin döndüğünü öğrenince müracaat etti ve tekrar aday olduğunu söyledi. Hatta kendisini seçmelerini bile istedi.
Sübey’e binti Haris el-Eslemiyye (Allah ondan razı olsun) zeki, akıllı ve olayları iyi değerlendirme yeteneğine sahip bir kişiydi. Bu gelişmeler onun kalbini yakalamış ve aklını karıştırmıştı. Bu konuyu açıklığa kavuşturmak için Allah Resulü’nün (s.a.v.) huzuruna geldi.
“- Ey Allah’ın Resulü! Allah’tan benim için af ve mağfiret dile. Benim için dua et.” dedi.
Allah Resulü (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
“Hangi konuda?” diye emretti.
Bunun üzerine başından geçenleri Sübey’e (r.anha) anlattı.
Resûlullah (s.a.v.) efendimiz onu dinledikten sonra şöyle buyurdu:
“- Bekleme süreniz doldu. Dilediğiniz kişiyle evlenebilirsiniz.” emredildi (Buhari, Magâzi, 8; İstiâb, I, 601; İsâbe, VII, 690)
Başka bir rivayette ise kısaca şöyle buyrulmuştur:
“- İyi birini bulursan onunla evlen” dedi. (İbn Mâce, Talak, 7)
Sübey’e bint Haris el-Eslemiyye (Allah ondan razı olsun), Resûlullah’ın (sallallahu aleyhi ve sellem) vaazlarını ve nasihatlerini dinler ve hadis rivayet ederdi. Resûlullah’ın sevgilisi olarak bilinen meşhur sahabi Abdullah bin Ömer (Allah ondan razı olsun) da ondan hadis rivayet ederdi.
Medine’de vefat eden şahsın müjdelendiği şu önemli hadis de onun rivayetleri arasındadır.
Abdullah İbnu Ömer (radıyallahu anh), Sübey’e binti Hâris el-Eslemiyye’den (radıyallahu anh) rivayet ettiğine göre Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:
“Medine’de kalıp orada ölmeye gücü yeten, orada ölmeye çalışsın. Çünkü ben, Kıyamet Günü Medine’de ölen kimseye şahitlik ve şefaatçi olacağım.” (Tirmizî, Menâkıb, 68/3917; el-İstiâb, I, 601)
Sübey’e binti Hâris el-Eslemiyye (r.a.), başından geçen olayları Resûlullah (s.a.v.)’e sormuş, ondan ders almış, duyduğu hadisleri güvenle nakletmiş ve böylece Müslümanların kıyamete kadar gelecekleri yola ışık tutmuştur.
Allah ondan razı olsun.
Rabbimiz onların şefaatini kabul etsin. Amin.
Mustafa Eris
Altınoluk Dergisi
2008 – Kasım, Sayı: 273, Sayfa: 060
Bir yanıt bırakın